Zakir Kaya: AZAR PAYEGAN ATEŞ MUHAFIZLARI YA DA GÜNCEL İSMİ AZERBAYCAN

Azerbaycan, Kafkasya'nın en büyük ve en zengin ülkesidir. Azerbaycan ekonomisi, petrol ve doğalgaz rezervlerine dayanmaktadır. Azerbaycan kültürü, Türk, İran, Rus ve diğer etnik grupların etkisiyle şekillenmiştir. Azerbaycan politikası, bağımsızlığını 1991 yılında kazandıktan sonra demokratikleşme ve bölgesel işbirliği süreçlerine katılmıştır. Azerbaycan vizyonu, Avrupa ve Asya arasında bir köprü olmak ve enerji güvenliği sağlamaktır. Azerbaycan geçmişi, zengin ve çalkantılı bir tarihe sahiptir. Azerbaycan, tarih boyunca birçok devletin egemenliği altına girmiş, ancak kültürel kimliğini korumuştur. Azerbaycan, aynı zamanda Ermenistan ile Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle uzun süredir çatışma halindedir.

Azerbaycan isminin anlamı ve kökeni hakkında farklı görüşler vardır. Bazı kaynaklara göre, Azerbaycan adı Farsça "ateş koruyan" anlamına gelen "Azar Paigān" kelimesinden türemiştir. Bu kelime, Azerbaycan'ın eski dönemlerde Zerdüştlük dininin merkezi olması ve ateşe tapınma geleneği nedeniyle verilmiştir.  Farklı bir görüşe göre, Azerbaycan adı Ahameniş İmparatorluğu'nda Midya satraplığının yöneticiliğini yapan ve imparatorluğun Büyük İskender tarafından fethinden sonra görevine devam eden Pers Atropat'tan türemiştir. Atropat'ın adı da Farsça "ateş koruyan" anlamına gelmektedir.

Azerbaycan bayrağı ise tarihte birkaç kez değişmiştir. İlk olarak 1918 yılında kurulan Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin bayrağı kırmızı renkte, üzerinde beyaz bir ay ve sekiz köşeli bir yıldız bulunan bir bayraktı. Bu bayrak 21 Haziran-9 Kasım 1918 arası kullanılmıştır. 9 Kasım 1918 yılında ise bugünkü bayrakla değiştirilmiştir. Bu bayrak üç renkli parçadan (trikolor) oluşmaktadır. Bayrak eşit enli üç yatay şeritten (üst şerit mavi, orta şerit kırmızı, alt şerit yeşil renktedir) oluşmaktadır. Kırmızı şeridin ortasında bayrağın her iki yüzünde beyaz bir ay ve sekiz köşeli bir yıldız bulunmaktadır. Bu bayrak Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin 1920 yılında Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmesine kadar kullanılmıştır.

1920-1991 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bayrağı ise kırmızı renkte, sol üst köşede sarı bir orak ve çekiç ile kızıl yıldız bulunan bir bayraktı. Bu bayrağın sağ alt köşesinde ise mavi bir şerit vardı. Bu şerit Türk kökenli halkların varlığını simgelemekteydi.

1991 yılında Azerbaycan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin bayrağı tekrar resmi bayrak olarak kabul edilmiştir. Bu bayrağın renkleri ve sembolleri farklı anlamlar taşımaktadır. Mavi renk Türklüğü, kırmızı renk çağdaş toplumu ve demokrasiyi, yeşil renk ise İslam'ı temsil etmektedir.  Beyaz ay ve yıldız ise Türk kültürünün ve İslam'ın sembolleridir. Ay ve yıldızın sekiz köşesi ise Azerbaycan'ın sekiz Türk boyunu simgelemektedir.

İsminin önemi zerdüştlükten perslere dayanır. en turistik yeri yanardağ denilen ateşli bir tepedir bu tepe de ateş hiç sönmez, dört bin yıl önce yaşanan depremde çıkmıştır. Ateşlerin boyu 3 metreye kadar çıkabilmektedir. Sönmeyen ateşlerin zerdüştlük dinine ev sahipliği yaptığı ifade ediliyor. Ateş ülkesi diye bilinir ismi Fas kökenlidir,1991 de özgürlüğüne kavuşmuştur başkenti ve en büyük şehri Bakü dür.

İlk kurulan Türk cumhuriyetidir 1918 ilk bağımsızlığı iki yıl sürmüştür. Kızıl ordu tarafından işgal etmiştir ,tarih boyunca coğrafi konumu itibarıyla kuzeyde Ruslar güneyde ise farsların göz koyduğu bir ülke olmuştur. Bağımsızlığını kazandıktan sonra azerbeycan ve güney azerbeycan olarak ikiye bölünmüştür. güney azerbeycan İran sınırları içinde bu isim ile adlandırılmıştır .Bu bölgede otuz milyon  Türk nüfusuna sahiptir. Bu nüfus İran da izole edilmektedir. Azerbeycan Türkçesinin gerçek Türkçe olduğu ifadesi azerbeycan ın ciddi bir iddiasıdır, ilk petrol ihraç eden ülkedir ilk petrol fabrikası yapılan ülke olarak tarihe geçmiştir %70 ile petrol bakımından zengin bir orana sahiptir. ilerleyen yıllarda yıllık seksen milyon ton rezerve sahip olmayı hedefleri arasına almıştır, aynı zamanda sanat ülkesi olarak da bilinir.